Sual: (Ümmetimin ihtilafı rahmettir) hadisi sahih olamaz, sahih
olursa, o zaman ittifak, birlik gazab-ı ilahiye sebep olmaz mı?
CEVAP
Bu hadis-i şerifi İmam-ı Beyheki, İmam-ı Münavi, İmam-ı
ibni Nasr ve İmam-ı Deylemi gibi sözleri dinde senet olan hadis
imamları bildirmişlerdir.
Allahü teâlâ, Müslümanların imanda, doğru itikatta birleşmelerini emrediyor. Bu
hadis-i şerifte bildirilen ihtilaf, cahillerin, sapıkların değil, sözleri dinde
senet olan salih âlimlerin ictihadlarındaki ayrılık demektir. Yani,
(Ümmetimin ihtilafı rahmettir) demek, (Müctehidlerin farklı ictihadları
rahmettir) demektir. İmandaki ayrılık gazaba sebep olduğu gibi,
ictihadlardaki ayrılıklar da, Müslümanlar için birer rahmettir. Müctehid
ictihadında hata ederse de, sevab alır. Sevab verilen şey, gazab-ı ilahiye sebep
olmaz, rahmete sebep olur. Bir hadis-i şerif meali:
(Müctehid, ictihadında hata ederse bir, isabet ederse, iki sevab alır.)
[Buhari]
Başka bir okuyucu da, şöyle diyor: (Ümmetimin ihtilafı rahmettir)
hadisini (Mezhepler rahmettir) diye söylemek uygun olur mu?
CEVAP
Evet, oradaki ümmet, müctehid âlimlerdir. İhtilaftan kasıt da, farklı
ictihad olduğunu yukarıda bildirdik. Yani o hadis-i şerif, (Müctehidlerin
farklı ictihadları rahmet) anlamındadır. Bir müctehidin ictihad ederek elde
ettiği bilgilerin hepsine, o müctehidin mezhebi denir. İctihad rahmet olunca,
onun ictihadların toplamı olan mezhebi de rahmettir. O halde, bu hadis-i
şerifi, (Mezhepler rahmettir) demek gayet uygundur. Sapık olanların yani
doğru itikattan ayrılanların ictihadları da, mezhepleri de bozuktur.