Sual: Aşağıdaki ifadelerin anlamları nedir? Kimler için kullanılır?
CEVAP
Anlamları ve kimler için kullanıldığı karşılarına yazılmıştır:
Aleyhisselam: Ona selam olsun demektir, Peygamber için söylenir.
Aleyhimesselam: İkisine selam olsun demektir, Peygamberler için
söylenir.
Aleyhimüsselam: Onlara selam olsun demektir, ikiden çok Peygamber için
söylenir.
Radıyallahü anh: Allah ondan razı olsun demektir, bir erkek sahabi için
söylenir.
Radıyallahü anha: Allah ondan razı olsun demektir, bir kadın sahabi için
söylenir.
Aleyhimürrıdvân: Allah onlardan razı olsun demektir, Eshab-ı kiram için
söylenir.
Rıdvanüllahi teâlâ aleyhim ecmain: Allahü teâlâ, hepsinden razı olsun
demektir. Sahabe için söylenir.
Rahmetullahi aleyh: Allah ona rahmet etsin demektir, bir âlim için söylenir.
Rahmetullahi aleyha: Allah ona rahmet etsin demektir, kadın için
söylenir.
Rahmetullahi aleyhim: Allah onlara rahmet etsin demektir, âlimler için
söylenir.
Aleyhirrahme: Allah rahmet etsin demektir, genelde bir âlim için
söylenir.
Kuddise sirruh: Allah onun sırrını temiz, mübarek ve mukaddes etsin
demektir, evliya için kullanılır.
Kaddesallahü esrarehüm: Allah onların sırrını temiz, mübarek ve mukaddes
etsin demektir, evliyalar için kullanılır.
Sual: Cenab-ı Allah diyoruz. Cenab kelimesi, Peygamberimiz için de
kullanılır mı? İnsanlar için de, âli Cenab deniyor. Uygun oluyor mu?
CEVAP
Cenab, büyüklük ifade etmek için, hürmet maksadıyla söylenir. Cenab-ı Hak
dendiği gibi, Cenab-ı Peygamber de denir. Ayrıca, Hazret-i Peygamber, Hazret-i
Muhammed dendiği gibi, Hazret-i Allah da denir. Bunlar saygı ifade eden
kelimelerdir. Âli Cenab ifadesi de, iyilik sahibi, yüksek ahlâklı,
cömert, büyük zat gibi anlamlara gelir.
Sual: Bazı kimseler Hazret-i Ali için, Ali aleyhisselam diyorlar. Böyle
söylemek uygun mudur?
CEVAP: Aleyhisselam, ona selam olsun demektir; ama bu tabir Peygamberler
için söylenir. Sahabi, âlim ve veli için söylenmez. Söylenirse kavram
karışıklığına sebep olur. Hazret-i Ali’ye peygamber diyenler de, Ali
aleyhisselam diyorlar. Bunun için Peygamber olmayana aleyhisselam dememelidir.
Asırlardır, din kitaplarında böyle bildirilmiştir. Yeni bir şey çıkarmak da
uygun olmaz.
Hazret-i Ali, Eshab-ı kiramdandır. Bir erkek sahabi için, radıyallahü anh
denir. Bir âlim için, rahmetullahi aleyh denir. Bir veli için, kuddise
sirruh denir. Ölmüş bir mümin için de, merhum veya rahmetli
denir. Gayrimüslim ölü için bu ifadeleri kullanmak caiz olmaz. Toprağı bol olsun
denebilir. Bu deyimleri değiştirmek yanlış olur.